Yaşam biçimi değişiklikleri yapmaya başladığımızda ev ahalisinin alışkanlıklarına da sıkça dokunmak zorunda kaldım. Özellikle çocuklar minikliklerinden bu yana çok az abur cubur ve paketli gıda tüketmiş olsalar da ellerinden bu hakkın alınmasına kızıyorlar.
Evde bir çok şeyi kendimiz hazırlıyoruz. En az miktarda hazır gıda alıyoruz. Çocuklar içinse birkaç kaçamak aralıklarla oluyor. Bunlardan biri de fıstık ezmesi. Doğalını yapan firmalar var. İçinde palm yağı kullanılmış olanları almıyoruz. Ama bu kadar kolayca yapılabilen bir şeyi kendi bildiğimiz içerikler hazırlamak varken neden dışarıdan alalım. Evde yapılabilenler listesine fıstık ezmesi de bu şekilde girdi. Hatta blog için yeni bir kısım açtım: Yeme-İçme Tarifler (Blog Alt Menüde). Hepsinin tariflerine burada yer vereceğim. Belki siz de denemek istersiniz.
Mandalina, portakal ve limonun kabukları temizlikte bir çok şekilde kullanılıyor. Ferah kokusu ve hafif dezenfektan etkisi ile vazgeçemediklerimden.
Elma sirkesi her şey için kullandığım temizleyici. Bu sitrus ailesi de nereden çıkageldi o halde? Yaz bitip de soğuklar başlayınca evde mandalina, portakal tüketimi iyice artıyor. Peki kabukları ne yapacağız? Bahçedeki solucan kompostuna atamıyoruz, çünkü yüksek asit solucanların sevdiği bir şey değil. Bir süre beyaz sirkeye kabukları koyarak kokulandırmasını sağladım. Artık onu da kullanmıyoruz. Değerlendirecek bolca portakal, limon ve mandalina kabuğunuz, cam kavanoz ve onları bekletecek yer varsa haydi siz de başlayın!
Tıkanan lavabo borularını açmak için yıllarca bize sunulan yüksek derecede toksik ürünleri kullandık. Elimize, gözümüze temas etmek istemediğimiz kimyasalları borulardan yeraltı sularına gönderdik. Su döngüsüne katılan her kötü madde dönüp tekrar bize geliyor. Geçtiği yollarda birçok canlıyı, toprağımızı, akarsu ve denizleri kirletiyor.
Bu nedenle evinizde bu ürünleri kullanmamaya özen gösterin. Bahsedeceğim tarif çok zorlu tıkanıklıkları açamayabilir, ancak bizim evde işe yaradı.
Bulaşık makinesine koyduğumuz kimyasal yüklü tabletleri, jelleri oldum olası sevmedim. Bulaşığın yüzeyinden tam olarak temizlenmediğini, tabaklarımızın, çatal, bıçaklarımızın üzerinde kalan toksik maddeleri yemeğe devam ettiğimizi bilmek pek hoşuma gitmiyordu.
Yerine ne koyabilirim diye araştırmalar yaptım. Birçok insan farklı tarifler denemiş, paylaşmış. Ben de bunlar arasından hazırlayıp kullandıklarıma burada yer vereceğim.
Dünyanın farklı bölgelerinde insanlar yıllardan beri değişik yöntemlerle, araçlarla çamaşır yıkıyor. Bunlardan biri de tropik iklimlerde kullanılan sabun cevizleri (soap nuts). Bu sert kabuklu meyve ‘Sapindus’ türü ağaçlara ait. Bir kimyasal bileşik olan Saponin içeriği nedeniyle su ile karıştığında köpürerek sabun etkisi yaratıyor. Bu şekilde de özellikle Hindistan’da uzun yıllardır çamaşır yıkamak için kullanılıyor.
Ne güzel değil mi? Yeryüzüne zarar vermeden, toksik atıklar yaratmadan temizleyebilmek!
Sirkenin ev temizliğinde kullanımı için çoğu kişiden kokuyla ilgili kaygıları duyduk. Aslında uçucu olduğundan pek koku kalmıyor ama yine de keyifle temizlik yapmak gibisi yok tabi. İşte bu nedenle bir de portakal/ limon kokulu sirke tarifini blogumuza ekleyelim istedik.
Portakal, limon ve tüm turunçgillerin kabuğundaki yağlar anti bakteriyel özellikler içerir. Sirkeye kabukları eklediğimizde hem kokusunu değiştirir, hem de mikroplara karşı bir koruma daha eklemiş olur.
Marketlerden aldığımız deodorantların içinde sağlığımızı kötü yönde etkileyen bir çok toksik malzeme bulunuyor. Sadece bizi etkilemekle kalmayıp dünyamızı da kirletiyorlar.
Çamaşır makinesi deterjanlarının üretiminde kullanılan sentetik kimyasallar hem kendi sağlığımız hem de dünyamız için zararlı.
Birkaç faydalı bilgi:
Deterjan markaları ürün içinde bulunan maddeleri hukuki olarak ‘şirket sırrı’ sayıldığından açıklamakla yükümlü değiller. Bizler nelerle çamaşırlarımızı yıkadığımızı tam olarak bilemiyoruz.
Mis kokulu çamaşırlar için eklenen parfümler fazla adette kimyasalın karışımından meydana geliyor ve tenimiz bütün gün veya gece bu maddelere maruz kalıyor.
‘Daha parlak’ çamaşırlar için ürünlere mini partiküller ekleniyor. Bu maddeler ultraviyole ışınlarını emerek renklerin daha parlak görünmesini sağlıyor. Ve doğal maddeler değil! Belki de toksik! Bilmiyoruz.
Bu tanımadığımız toksik maddelere maruz kalmak yerine bildiğimiz daha doğal ve basit içerikle kendi çamaşır tozumuzu hazırlayabiliriz. Hem de marketlerde satılandan çok daha ucuza!
Zaten adından belli. Ben kendi tarifimi yazacağım ama sadece fikir vermesi için, çünkü Chez Onur’da başka ürünler vardır sizde başka ürünler.
Ne kullandım? Pırasa, soğan, yeşil mercimek, haşlanmış arpa, karnabahar, baharat.
Nasıl yaptım? #sifiratik Sizinle daha sonra paylaşacağım bir yemeği yaparken, bir lahanayı sütlü ve baharatlı suda haşlamıştım. Bu suyu atmadım elbette, çorbada kullandım. #sifiratik Suyun içine kilerde ve dondurucuda bulduğum şeyleri ekledim. Önce pırasa ve soğanı doğrayıp tencereye ekledim. Bir süre sonra yoğurtlu suda 1 saat ıslattığım yeşil mercimeği ve buzdolabında arkada kalan ufak bir parça karnabaharı ekledim. Pişmeye bıraktım. Dondurucuda daha önce haşladığım arpaya rastladım. 15 dk sonra arpayı tencereye koydum. Baharat olarak pul biber, kimyon, kişniş, zerdeçal ve tuz. Birkaç yemek kaşığı zeytinyağı ekledim. 5 dk daha birlikte pişirdikten sonra çorba hazırdı. Besleyici ve koyu kıvamlı bir çorba veya yemek.
Alternatifler: Dedim ya, evde ne varsa çorbası diye. Sizin dolaplarınızda neler var, dondurucuda ne güzellikler bekliyor? Bende mercimek vardı, sizde belki nohut vardır. Bende arpa vardı sizde bulgur pilavı vardır. Bende karnabahar vardı sizde patates vardır. Bende lahana haşladığım su vardı, sizde dünden kalan makarna haşlama suyu vardır. Ne zaman aldığınızı unuttuğunuz kuru domatesi bu çorbada kullanabilirsiniz. Bir avuç bezelye buldunuz dondurucuda. Dolapları karıştırırken arpa şehriyeye denk geldiniz. Makarna vardır. Dünden kalan pirinç pilavı vardır. Örnekleri çoğaltmak mümkün. Bu hafta, mutfakta unuttuğunuz malzemeye şöyle alıcı gözüyle bir bakın.
Buzdolabınızda, dondurucunuzda ve kilerinizde arkada kalmış, unutulmuş, hangi malzemeler var? Bu dönem bunları kullanmanın tam zamanı. Siz evde neleriniz var, bu postun altına yorumlara yazın. Gelecek hafta onları dikkate alarak bir tarif yapalım. Bu haftaysa güzel bir brokoli salatası.
Ne kullandım? Brokoli, bulgur, yer fıstığı, tahin, yoğurt.
Nasıl yaptım? Brokolinin sadece çiçeklerini alıp sapını almıyorsanız bu karantina günlerinde bu alışkanlığı değiştirmenizi öneririm. #sifiratik Sebzenin tümünü kullanmamız lazım. Brokolinin çiçeklerini buharda 5 dk haşladım, sonra ufalttım. Saplarını çiğ olarak mutfak robotuna atıp çektim. Bulguru haşladım, #sifiratik haşlama suyunu atmadım tabi, ertesi gün çorba yaparken kullandım. Yer fıstığını yağsız tavada biraz çevirdim, sonra onları da bıçakla ufalttım. Brokoliyi, yer fıstığını ve bulguru servis tabağına aldım. Tahin, yoğurt ve zeytinyağını baharatla karıştırdım, sos yaptım. Hepsini birleştirdim.
Alternatifler. Aslında bir baklagil olan yer fıstığı yerine evde başka kuruyemiş varsa kullanabilirsiniz. Karantina günlerinde baktınız ki evde kuruyemiş kalmadı ama leblebi var. Niye kullanmayasınız? Salatanın proteini de artmış olur. Yoğurt-tahin oranını istediğiniz gibi ayarlayabilirsiniz. Tahin yerine hardal kullanabilirsiniz, acılı olmasına dikkat edin 🙂 Dolaba baktınız, sabah pekmezle karıştırıp yediğiniz için tahin bitmiş. Bu durumda sadece yoğurt kullanın ama tahin almayı da unutmayın 🙂 Bu salataya kimyon, pul biber ve sumak özellikle çok yakışıyor. Bulgur yerine pirinç veya kuskus da kullanabilirsiniz. Ne olursa olsun, #sifiratik haşlama suyunu yeniden kullanabilirsiniz. Turşu varsa onu da ekleyebilirsiniz.
