Yayım tarihi

Solucan Kompostu ile Gıda Atığını Dönüştürmek İster misin?

Solucan kompostu sözlüğünde yer bulduysa bu yazı sana iyi gelecektir. Nedir bu ‘kompost’ meselesi?

Atıklarımı yöneteyim, toprağı iyileştireyim, bitkilerime besin üreteyim diyorsan en güzel yöntemlerden biridir solucan kompostu. Hadi gel bir bakalım nedir, nasıl yapılabilir?

Solucanlar organik madde üzerindeki mikroorganizmaları işleyerek çürüme sürecine de katkıda bulunur.

Solucanların doğada atık olan organik materyallerin üzerindeki tüm bakteri, mantar, protozoa ve benzeri mikroorganizmaları işleyerek ortaya çıkardığı yeni atık (yani kakaları) bitkilere uygun besin içeren harika bir çıktıdır. Tam da bu sebeple doğanın çürütme döngülerinde solucanların çok önemli bir yeri vardır. Evde, bahçede kendi organik atıklarımızı dönüştürmek için bu enfes canlıların yardımına başvurabiliriz.

Bir solucan kompostu üretimhanesi nasıl? Evde yapmak istiyorsan hazır olarak satılan solucan kompost kaplarından alabilir veya kullanmadığın birkaç parça kova, saksı, kutu, eski mobilya parçaları veya tahtalardan da oluşturabilirsin. Buna dair bir çok video var.

Buradan inceleyebilirsin —– https://www.google.com/search?q=worm+bin+diy&sxsrf=APwXEdeuHTXt4UmeTplTPS_lGKwCF-cL6A:1681144478626&source=lnms&tbm=vid&sa=X&ved=2ahUKEwjKnNub35_-AhVFOHoKHYCMB9oQ_AUoA3oECAEQBQ&biw=1280&bih=520&dpr=1.5

Mutfağımızdan çıkan çiğ sebze, meyve atıkları, çay ve kahve posaları, bahçeden budanan bitki parçaları vs solucanlara verilebiliyor. Tabakta kalan pişmiş yemekler, limon, portakal, mandalina gibi atıkları kullanamıyoruz. Aşağıda ‘atılabilen / atılamayanlar’ için detaylı bir liste vereceğim.

Okumaya devam et “Solucan Kompostu ile Gıda Atığını Dönüştürmek İster misin?”
Yayım tarihi

Lif Kabağı – Döngüsel Sünger

Banyoda, Mutfakta, Temizlikte

Atıksız yaşamın en kolay adımı matara diyorum hep. Ama lif kabağı da pek yakın takipçisi olmalı. Hayatınıza bu döngüsel malzemeyi alın. Hem banyoda, hem mutfakta, hem temizlikte. Plastik sünger yerine kabağın lifi!

Hiç tanışmamış olanlar için: ‘Kimdir lif kabağı?’

  • Kendisi sıcak iklimde yetişen sarmaşık türü.
  • Bitkinin uzun kabak şeklinde meyveleri.
  • Yoğun bir lif yapısı vardır.

Nerede yetişir?

  • Ülkemizde yaz aylarını sıcak, kurak geçiren çoğu bölgede yetişebileceğini düşünüyorum.
  • Özellikle aradığı bol güneş, iyi sıcaklık ve donmamak.
  • Nisan Mayıs aylarında toprakla buluşur.
  • Tüm yaz boyunca meyvelerini geliştirdiğinden çoğu bölgemiz için donma riski olmaz.
  • Kurak koşullarda rahatlıkla gelişimini tamamlar.
  • Bu özelliği ile iklim krizinin getirdiği kuraklık sorunu ile baş edebilen bir türdür.
Resimde amerikan sarmaşığı ile karışık şekilde büyüyen lif kabağı var.
Okumaya devam et “Lif Kabağı – Döngüsel Sünger”
Yayım tarihi

Bokaşi Ön Kompost Yöntemi

Gıda atıklarımızı kompostlaştırmak atıksız yaşamın en önemli adımlarından biri. Kompost ne demek? Kompost atık dediğimiz organik maddelerin mikroorganizmalar tarafından daha basit bileşenlere ayrıştırılması işlemidir. Bu basit bileşenler toprağımızı besleyen yapı taşlarıdır. Doğadaki tüm döngülerde bir yaşayan organizma doğar, büyür, ölür ve çürür.İşte kompost bu organik atıklarımızın bu son evreyi tamamlaması için yapmamız gereken hizmettir. Toprağa verilen hediyedir.

Birçok farklı kompostlaştırma yöntemi vardır. Belli ısı, nem, oksijen ihtiyacı ve bakım koşullarına göre değerlendirip seçim yapmak mümkündür. Burada size bokaşi ön kompost sisteminden bahsedeceğim. Bana göre şehirde küçük bile olsa apartman dairesinde kolayca yapılabilen bir seçenek.

Okumaya devam et “Bokaşi Ön Kompost Yöntemi”
Yayım tarihi

ATIKSIZ, ZEHİRSİZ TEMİZLİK TİMİ

Geçen gün arkadaşlarım temizlik malzemelerinin son zamanlarda ne kadar pahalandığını anlatırken iki yıldır hiçbirini almadığımı yeniden hatırladım. Anlaşılan yeni yaşam şeklimiz bize büyük tasarruf sağlamış.

Paylaşımlarda sorular çok oluyor. Hepsine cevap verme şansım yok maalesef. Neyse ki blog var, burada uzun uzun cevaplamış oluyorum.

Evimizde atıksız hayata geçtiğimden beri aşağıdaki değişiklikleri adım adım yaptım. Hepsi bir anda olmuyor. Önceden aldığım tüm paketli ürünlerin tükenmesi tam 1 yıl sürdü.

Okumaya devam et “ATIKSIZ, ZEHİRSİZ TEMİZLİK TİMİ”
Yayım tarihi

Geri Dönüştüremediklerimizden misiniz?

Geri dönüşümün dünyayı kurtaramayacağını biliyoruz artık. Vazifemiz tüketimimizi gözetmek, farkındalıkla hareket ederek ayak izimizi azaltmak.

‘Hoop geri dönüşüme at’ dediklerimizden hangileri çöp oluyor?

Bu konu ile ilgili yakın zamanda bir inceleme gezisi ve röportaj yapacağım ama o zamana dek araştırıp bulduklarımı bu yazıya ekliyor olacağım. Paylaşım yaptığımda çoğunuzdan olumlu tepkiler alıyorum. Bilinçlenmemize faydalı olursa ne mutlu bana da.

Geri dönüştüremediklerimiz:
  • Termal kasa fişleri – Plastik içerik olan BPA ile kaplı bu fişler diğer kağıtlarla birlikte geri dönüştürüldüğünde bu maddeye ait kirlilik daha da yayılıyor. Bpa östrojen gibi hareket ederek sağlığımızı olumsuz yönde etkiliyor.
  • Farklı türde materyallerden oluşan paketlemeler: meyve suyu ve süt kartonları karton, alüminyum ve plastikten, diş macunu tüpleri alüminyum ve plastik katmanlardan oluşuyor.
  • Birden fazla plastik çeşidinden oluşan tüm paketlemeler ayrıştırılması çok zahmetli olduğu için geri dönüştürülemiyor.
  • İçini tamamen temizleyemediğimiz plastik paketler – Deterjan veya yiyecek, içecek kaplarını geri dönüştürmek için hiç kalıntı kalmayacak şekilde temizlenmiş halde göndermemiz gerekiyor.
  • Kağıt bardaklar – İçinde sızdırmaz plastik tabaka olduğu için kağıt gibi geri dönüştürülemiyorlar. Ayırma işlemini yapabilen çok az tesis var ve sanıyorum maliyeti getirisinden fazla olduğu için uğraşa değmiyor.
  • Çoklu teneke içecekleri bir arada tutması için kullanılan plastik halkalar LDPE grubuna girdiğinden dönüştürülemiyor.
  • Yoğurt kapları ve pipetlerin üretim maddesi olan PP de geri dönüştürülemiyor.
  • Streç film – İnce bir plastik olan streçler de makinelere sıkışarak bozukluğa sebep olduğundan geri dönüştürülmeden çöpe atılıyor.
  • İnce naylon torbalar – Streç film ile aynı sebepten ötürü geri dönüştürülemiyor.
  • Bant ve yapışkan içeren her tür kağıt, post it – Yapıştırıcılar ayrıştırılamadığından geri dönüştürülemiyor.
  • Tuvalet kağıdı, kağıt havlu, pamuk – Bu ürünlerin de geri dönüştürülebildiğini düşünenler varmış ama kirlendikleri için dönüştürülmüyorlar maalesef.
  • Cips ve kuruyemiş paketleri – Bu paketler alüminyum kaplı polypropylene materyalinden üretildiği için geri dönüştürülmemekte.
  • Kağıt pipetler – İçecek kalıntısı tam olarak arındırılamadığı için tesislerde geri dönüştürülemiyor ama kendi kompost’unuzda gübreleşebilir. Eğer plastik kaplamalı değilse.
  • İnce plastik kutular, çatal bıçaklar, beyaz köpükten üretilen stirofom (kasap/tavuk tabakları), fast food paketleme kutuları polistren ham maddesinden üretildiğinden dönüştürülememektedir.
Okumaya devam et “Geri Dönüştüremediklerimizden misiniz?”
Yayım tarihi

Kişisel Bakımda Vazgeçebileceğimiz 5 Plastik Ürün

Sıfır Atık yolculuğuna 2017 yılının son aylarında başladım. Bir online ders için araştırma yaparken bu işi dünyada başlatan Bea Johnson ile karşılaştım. O gün dünyamda bambaşka ışıklar yandı. Yolumun kesişmesi ile ilgili yazıma buradan http://atiksizev.com/2019/04/30/atiksiz-yasam-ile-yollarimiz-nasil-kesisti/ ulaşabilirsiniz.

İlk başta ne kadar çok farklı ürünü gidip gidip aldığınızı fark ediyorsunuz. Sonra ‘Ne gerek varmış!’ anı var. Ondan sonra da içinizde evdeki tüm malzemeyi çöpe yollamak için inanılmaz bir istek duyuyorsunuz. Bir an önce dönüşmek ve yeni-temiz-zehirsiz olana geçmek istiyorsunuz. Ama tabi ki onlar çöpe gidecek şeyler olmamalı. Önce kullanıp bitirmeniz gerekiyor. Bütün detaylar yazıda var aslında. Şimdi asıl konumuza geçelim. Bakım için almaktan vazgeçebileceklerimiz!

Okumaya devam et “Kişisel Bakımda Vazgeçebileceğimiz 5 Plastik Ürün”
Yayım tarihi

Kargo Poşeti Savaşları

Yazan: Merve Özkorkmaz

Merhaba! Ben Merve Özkorkmaz. Küçük ve yavaş bir üreticiyim, Sapanca’nın Kırkpınar kasabasında yaşıyorum. Kargolarımı plastiksiz ve bisikletle teslim ediyorum. Bu yazıyı kargolarımı ekolojik hale getirme yolunda şahit olduklarımı ve tecrübelerimi size aktarmak için yazdım. El ele verip ‘ihtiyaç’ kavramını tekrar şekillendirebileceğimize, siparişlerimizi plastiksizleştirebileceğimize inanıyorum!

Atıksız Sipariş Mümkün mü? / Kargo Poşeti Savaşları
Evde birşey mi eksik? Bisikletin lastiği patladı ve iç lastik mi lazım? Hemen internetten sipariş verin, iki gün sonra kapınızda. Bir tane kalemi kırtasiye gidip almak artık internetten sipariş vermekten daha pahalıya geliyor. Bütün bu ihtiyaçlarım birkaç gün içinde kapıma ya da iş yerime kargo poşeti ya da koli içerisinde gelir, küçük parçalar ya da cam kavanoz varsa siparişimin içinde, muhtemelen şeffaf yumuşak plastiklere sarılmıştır ya da değerli ise sert straforlar içindedir. Belki bir elbise almışımdır, heyecanla bekliyorumdur. Yırtarak açarım kargo poşetini, sarmalanmış kombuchamı özenle çıkarır içerim bağırsaklarım bayram etsin diye. Elbise olmazsa ücretsiz geri gönderirim yeni kargo poşetine koyup.

Okumaya devam et “Kargo Poşeti Savaşları”
Yayım tarihi

Reddet – Tek kullanımlık ürünler

Atıksız Yaşam için 5R prensiplerinin ilki olan ‘Reddet’ nedir? Bireysel olarak neler yapabilirim? İş yerimde, okulumda ne yapabilirim?

Tek kullanımlık plastikler kısa bir süre kullanıp attığımız, ancak 500’den fazla yıllık ömürleriyle biz yok olduktan sonra bile doğayı kirletmeye devam edecek olan plastik ürünlerdir. Bardaklar, çatal, bıçak, kaşıklar, ıslak mendiller (evet onlar da plastik içeriyor), tabaklar, kağıt bardaklar (plastik kaplıdır ve geri dönüşümü çok maliyetli olduğu için çoğu tesiste yapılmaz), poşetler, paketleme, deterjan, içecek kutuları, streç filmler, aluminyum folyo ve pişirme kağıtları, kağıt havlular, bebek bezleri, pedler…Liste oldukça uzun.

Okumaya devam et “Reddet – Tek kullanımlık ürünler”
Yayım tarihi

Gıda Artıklarını Değerlendir

Atıksız Yaşama 30 Adım

Buzdolabında kalanlarla yemek uydur.

Karıştır, yakıştır, baharat ekle, renklendir, eğlen ve atıklarını azalt.

Tüketilmeyen gıda atıkları evsel çöplere çok katkı yapıyor maalesef. Kendi evimizde azaltmak için önce ihtiyacımız kadarını almalıyız. Belirli aralıklarla kalanlara göz atıp karışımlardan yemek türetmeliyiz.

Yapraklı sebzelerin saplarını ve köklerini değerlendirebiliriz. Ispanak kökleri tamamen kumundan arındırıldığında kavrularak yeniyor. Salatalara da eklenebilir. Birçok otun artıkları birleşip karışık ot kavurmaya dönüşebilir. Otlu börek, otlu yumurta da lezzetli olur. Kullanılmadıysa semiz otu sapları cacıklara eklenebilir.

Okumaya devam et “Gıda Artıklarını Değerlendir”
Yayım tarihi

Bez Çanta

Atıksız Yaşama 30 Adım

Bez çanta edin, evden bul, dik.

Plastik poşetler dünyada en çok kirlilik yaratan malzemelerden biri. İlki 1965 senesinde üretilmiş. Yurt dışında marketlerde kullanıma geçmesi 1980’ler. Ülkemizdeki net kronolojiye ulaşamadım. Şunun şurasında 40 yıldan bahsediyoruz. Dünyayı kirletmeye yetecek noktaya gelmiş ve maalesef tüketim artış hızı inanılmaz boyutlarda. Bunu fark eden devletler bir bir plastik poşet üretimini tamamen yasaklamaya başladı bile.

Birey olarak bizim yapabileceğimiz kendi tüketimimize dur demek. İşte bunu becerebilmek için size birkaç öneri:

Okumaya devam et “Bez Çanta”