Yayım tarihi

Solucan Kompostu ile Gıda Atığını Dönüştürmek İster misin?

Solucan kompostu sözlüğünde yer bulduysa bu yazı sana iyi gelecektir. Nedir bu ‘kompost’ meselesi?

Atıklarımı yöneteyim, toprağı iyileştireyim, bitkilerime besin üreteyim diyorsan en güzel yöntemlerden biridir solucan kompostu. Hadi gel bir bakalım nedir, nasıl yapılabilir?

Solucanlar organik madde üzerindeki mikroorganizmaları işleyerek çürüme sürecine de katkıda bulunur.

Solucanların doğada atık olan organik materyallerin üzerindeki tüm bakteri, mantar, protozoa ve benzeri mikroorganizmaları işleyerek ortaya çıkardığı yeni atık (yani kakaları) bitkilere uygun besin içeren harika bir çıktıdır. Tam da bu sebeple doğanın çürütme döngülerinde solucanların çok önemli bir yeri vardır. Evde, bahçede kendi organik atıklarımızı dönüştürmek için bu enfes canlıların yardımına başvurabiliriz.

Bir solucan kompostu üretimhanesi nasıl? Evde yapmak istiyorsan hazır olarak satılan solucan kompost kaplarından alabilir veya kullanmadığın birkaç parça kova, saksı, kutu, eski mobilya parçaları veya tahtalardan da oluşturabilirsin. Buna dair bir çok video var.

Buradan inceleyebilirsin —– https://www.google.com/search?q=worm+bin+diy&sxsrf=APwXEdeuHTXt4UmeTplTPS_lGKwCF-cL6A:1681144478626&source=lnms&tbm=vid&sa=X&ved=2ahUKEwjKnNub35_-AhVFOHoKHYCMB9oQ_AUoA3oECAEQBQ&biw=1280&bih=520&dpr=1.5

Mutfağımızdan çıkan çiğ sebze, meyve atıkları, çay ve kahve posaları, bahçeden budanan bitki parçaları vs solucanlara verilebiliyor. Tabakta kalan pişmiş yemekler, limon, portakal, mandalina gibi atıkları kullanamıyoruz. Aşağıda ‘atılabilen / atılamayanlar’ için detaylı bir liste vereceğim.

Okumaya devam et “Solucan Kompostu ile Gıda Atığını Dönüştürmek İster misin?”
Yayım tarihi

Lif Kabağı – Döngüsel Sünger

Banyoda, Mutfakta, Temizlikte

Atıksız yaşamın en kolay adımı matara diyorum hep. Ama lif kabağı da pek yakın takipçisi olmalı. Hayatınıza bu döngüsel malzemeyi alın. Hem banyoda, hem mutfakta, hem temizlikte. Plastik sünger yerine kabağın lifi!

Hiç tanışmamış olanlar için: ‘Kimdir lif kabağı?’

  • Kendisi sıcak iklimde yetişen sarmaşık türü.
  • Bitkinin uzun kabak şeklinde meyveleri.
  • Yoğun bir lif yapısı vardır.

Nerede yetişir?

  • Ülkemizde yaz aylarını sıcak, kurak geçiren çoğu bölgede yetişebileceğini düşünüyorum.
  • Özellikle aradığı bol güneş, iyi sıcaklık ve donmamak.
  • Nisan Mayıs aylarında toprakla buluşur.
  • Tüm yaz boyunca meyvelerini geliştirdiğinden çoğu bölgemiz için donma riski olmaz.
  • Kurak koşullarda rahatlıkla gelişimini tamamlar.
  • Bu özelliği ile iklim krizinin getirdiği kuraklık sorunu ile baş edebilen bir türdür.
Resimde amerikan sarmaşığı ile karışık şekilde büyüyen lif kabağı var.
Okumaya devam et “Lif Kabağı – Döngüsel Sünger”
Yayım tarihi

Atıksız Yaşam Dönüşüm Rotası : Nereden Başlayalım diyenlere

Uzun zamandır üzerinde çalıştığım detaylı program hem kişisel gelişimimize, doğaya, gezegene ve tüm canlılara bakış açımıza dokunuyor, hem de atıksız yaşama konforla geçiş için bir çeşit harita sunuyor. Atıksız Yaşam Dönüşüm Rotası.


Programa ait detaylar şöyle:

  • Süre: 4 haftalık 3 modül şeklinde ilerleyecek. 3 modülün tamamını veya herhangi birini alabilirsiniz.
  • Her hafta farklı konuları ele alıyoruz. 
  • Ortam: Email ile tüm detayları paylaşacak, sorulara cevap vereceğim.

İçerik her Perşembe günü emailde:

  • Yeni haftanın konusuna dair bilgi, detaylar, tarif ve öneriler.
  • Her hafta bir adet belgesel önerisi.
  • Bilinç-El-Kalp bağını kuvvetlendirecek bir aktivite önerisi.
  • Son olarak her sabah rutininize katabileceğiniz keyifli bir fikir.

Bunların tamamı isteğinize göre ele alabileceğiniz adımlar. Yaptıkça keyif aldığınızı fark edebilirsiniz.
Her 4 haftalık modül atıksız yaşamın belli alanlarına ayrıldı. 

Okumaya devam et “Atıksız Yaşam Dönüşüm Rotası : Nereden Başlayalım diyenlere”
Yayım tarihi

Bokaşi Ön Kompost Yöntemi

Gıda atıklarımızı kompostlaştırmak atıksız yaşamın en önemli adımlarından biri. Kompost ne demek? Kompost atık dediğimiz organik maddelerin mikroorganizmalar tarafından daha basit bileşenlere ayrıştırılması işlemidir. Bu basit bileşenler toprağımızı besleyen yapı taşlarıdır. Doğadaki tüm döngülerde bir yaşayan organizma doğar, büyür, ölür ve çürür.İşte kompost bu organik atıklarımızın bu son evreyi tamamlaması için yapmamız gereken hizmettir. Toprağa verilen hediyedir.

Birçok farklı kompostlaştırma yöntemi vardır. Belli ısı, nem, oksijen ihtiyacı ve bakım koşullarına göre değerlendirip seçim yapmak mümkündür. Burada size bokaşi ön kompost sisteminden bahsedeceğim. Bana göre şehirde küçük bile olsa apartman dairesinde kolayca yapılabilen bir seçenek.

Okumaya devam et “Bokaşi Ön Kompost Yöntemi”
Yayım tarihi

Kargo Poşeti Savaşları

Yazan: Merve Özkorkmaz

Merhaba! Ben Merve Özkorkmaz. Küçük ve yavaş bir üreticiyim, Sapanca’nın Kırkpınar kasabasında yaşıyorum. Kargolarımı plastiksiz ve bisikletle teslim ediyorum. Bu yazıyı kargolarımı ekolojik hale getirme yolunda şahit olduklarımı ve tecrübelerimi size aktarmak için yazdım. El ele verip ‘ihtiyaç’ kavramını tekrar şekillendirebileceğimize, siparişlerimizi plastiksizleştirebileceğimize inanıyorum!

Atıksız Sipariş Mümkün mü? / Kargo Poşeti Savaşları
Evde birşey mi eksik? Bisikletin lastiği patladı ve iç lastik mi lazım? Hemen internetten sipariş verin, iki gün sonra kapınızda. Bir tane kalemi kırtasiye gidip almak artık internetten sipariş vermekten daha pahalıya geliyor. Bütün bu ihtiyaçlarım birkaç gün içinde kapıma ya da iş yerime kargo poşeti ya da koli içerisinde gelir, küçük parçalar ya da cam kavanoz varsa siparişimin içinde, muhtemelen şeffaf yumuşak plastiklere sarılmıştır ya da değerli ise sert straforlar içindedir. Belki bir elbise almışımdır, heyecanla bekliyorumdur. Yırtarak açarım kargo poşetini, sarmalanmış kombuchamı özenle çıkarır içerim bağırsaklarım bayram etsin diye. Elbise olmazsa ücretsiz geri gönderirim yeni kargo poşetine koyup.

Okumaya devam et “Kargo Poşeti Savaşları”
Yayım tarihi

Reddet – Tek kullanımlık ürünler

Atıksız Yaşam için 5R prensiplerinin ilki olan ‘Reddet’ nedir? Bireysel olarak neler yapabilirim? İş yerimde, okulumda ne yapabilirim?

Tek kullanımlık plastikler kısa bir süre kullanıp attığımız, ancak 500’den fazla yıllık ömürleriyle biz yok olduktan sonra bile doğayı kirletmeye devam edecek olan plastik ürünlerdir. Bardaklar, çatal, bıçak, kaşıklar, ıslak mendiller (evet onlar da plastik içeriyor), tabaklar, kağıt bardaklar (plastik kaplıdır ve geri dönüşümü çok maliyetli olduğu için çoğu tesiste yapılmaz), poşetler, paketleme, deterjan, içecek kutuları, streç filmler, aluminyum folyo ve pişirme kağıtları, kağıt havlular, bebek bezleri, pedler…Liste oldukça uzun.

Okumaya devam et “Reddet – Tek kullanımlık ürünler”
Yayım tarihi

Atıksız Yaşam Nedir?

Atıksız yaşam çöp üretmeden yaşayabilmektir. Sadeleşmektir. Gereksiz olan her şeye yeni bakış açısı ile yaklaşmaktır. Dünyamıza bir hediyedir. Doğanın içinde, kendi döngüsünde var olabilmektir.

Zero Waste on yılı aşkın bir süredir dünyada gelişmekte olan bir kavram. İnsan tabiatın dengelerini bozduğunu anlamaya başlayınca yolun sonunun çok keyifli olmadığını gördü. Dönüş çareleri ararken bu enfes haritayı buldu!

Atıksız olabilmek mümkün. Bu hayat şekliyle yaşayan bireyler, aileler bir yılda yarım litrelik kavanozu dolduracak kadar atık üretiyor. Evlerinde çöp kovası bile yok. İyi ama nasıl! Çözümler geri dönüşüm sistemleri değil, çok daha temelden gelen hareketler.

Zero Waste yaşamın 5 temel  prensibi var.

(İngilizcede 5 R olarak geçiyor. Tüm kelimeler ‘R’ harfi ile başlıyor.     Refuse-Reduce-Reuse-Recycle-Rot)

Türkçeye 5D olarak çevrilmiş. Düşün: Gerekli değilse tüketme – Daha az tüket – Değerlendir: Yeniden kullan – Değiştir: Farklı amaçla kullan – Dönüştür: Doğaya geri kazandır

Okumaya devam et “Atıksız Yaşam Nedir?”
Yayım tarihi

Elmalı Roka Salatası

Atıksız Yeme-İçme Tarifleri // Chez Onur

Çok basit ama lezzetli bir kış salatası. Malzemeleri not alın, pazara gidince tezgahlardan toplarsınız.

Ne kullandım? Roka, ekşi elma, nar, siyez bulguru, çiğ badem, kuru üzüm. Sosu için zeytinyağı, portakal suyu ve kabuğu, tuz, karabiber, acı hardal, sirke, pul biber, sumak.

Nasıl yaptım? Çiğ bademi yağsız tavada hafifçe kavurdum. Kuru üzümü yumuşasın diye sıcak suda beklettim. Rokaları ve elmaları doğradım. #sifiratik Elmaların kabuklarını soyarsanız sirke yapımı için kullanabilirsiniz. Narı ayıkladım. Bulguru haşladım. #sifiratik Haşlama suyunu dökmedim. Bu suyu çorba veya hamur işi yapıyorsanız kullanabilirsiniz. Malzemeleri karıştırdım. Salata sosu hazırlarken kullandığım basit bir yöntem var: malzemeleri ufak bir kavanoza koyup kavanozu sallıyorum. #sifiratik Portakalın sadece suyundan değil kabuğundan da yararlanıyorum soslarda. Sosu malzemenin üzerine döktüm. Sonra en iyi salata karıştırma aletleri olan ellerimle salataya giriştim.

Alternatifler: Roka yerine başka yeşillikler kullanabilirsiniz ama elbette ıtırlı rokanın yerini tutmazlar. Portakal yerine mandalina veya greyfurt suyu kullanabilirsiniz. Limon suyu daha ekşi olacaktır ama evde başka bir narenciye yoksa elbette limon suyu da olur. #sifiratik İlaç kullanmayan üreticilerden aldığınız narenciyenin kabuklarını sakın atmayın. Sirke yapabilirsiniz veya salata sosunda veya et(et, tavuk, balık) marinasyonunda kullanabilirsiniz. Zeytinyağının içine ekleyip bekletirsiniz, narenciye aromalı zeytinyağınız olur. Kabukları kurutup kurabiye veya kek yaparken kullanırsınız. Kilerinizde hardal yoksa kullanmazsınız tabi ama evde hardal, özellikle acılı hardal, bulundurmanızı öneririm. Bulgur yerine arpa, buğday, çavdar gibi tahılları kullanabilirsiniz. Bu tahılları kullanıyorsanız önceden ıslatmayı ve bulguru haşladığınızdan daha uzun süre haşlamayı unutmayın. Kuru üzüm yerine başka kuru meyveler kullanabilirsiniz. Elma yerine armut kullanabilirsiniz ama ekşi elmanın bu salataya kattığı lezzeti kaçırmış olursunuz. Çiğ badem yerine çiğ fındık kullanabilirsiniz.