Banyoda, Mutfakta, Temizlikte
Atıksız yaşamın en kolay adımı matara diyorum hep. Ama lif kabağı da pek yakın takipçisi olmalı. Hayatınıza bu döngüsel malzemeyi alın. Hem banyoda, hem mutfakta, hem temizlikte. Plastik sünger yerine kabağın lifi!
Hiç tanışmamış olanlar için: ‘Kimdir lif kabağı?’
- Kendisi sıcak iklimde yetişen sarmaşık türü.
- Bitkinin uzun kabak şeklinde meyveleri.
- Yoğun bir lif yapısı vardır.
Nerede yetişir?
- Ülkemizde yaz aylarını sıcak, kurak geçiren çoğu bölgede yetişebileceğini düşünüyorum.
- Özellikle aradığı bol güneş, iyi sıcaklık ve donmamak.
- Nisan Mayıs aylarında toprakla buluşur.
- Tüm yaz boyunca meyvelerini geliştirdiğinden çoğu bölgemiz için donma riski olmaz.
- Kurak koşullarda rahatlıkla gelişimini tamamlar.
- Bu özelliği ile iklim krizinin getirdiği kuraklık sorunu ile baş edebilen bir türdür.
Nasıl Yetiştireceğiz?
Tohumdan yetişmesi oldukça kolay.
- Bir-iki gün suda bekleyen tohumları hafif bir toprağa alın
- Sürekli nemli tutun.
- Biraz gelişince büyük saksıya veya bahçenize dikin.
Yetiştirirken nelere dikkat etmeli?
- Bulunduğunuz yer baharı serin olan bir bölgeyse içeride viyolde filizlendirin.
- Donma riski geçtikten sonra bahçeye veya dışarıdaki saksınıza alabilirsiniz.
- Bu zamanlama bazı bölgeler için Nisan, diğerleri için Mayıs ayı olacaktır.
- İlk yapraklarını verip biraz kendini sağlamlaştırana kadar suyunu düzenli verin.
- Geliştikten sonra kuraklığa dayanıklı hale geliyor.
Nasıl bir yere dikmeli?
- En büyük ihtiyacı uzun süre güneşi görmek ve yaz sıcaklıkları.
- Dikeceğiniz yeri buna göre seçin.
- Sarmaşık şeklinde tırmanıp meyvelerini sarkıtarak vereceğini de düşünün.
- Bahçe duvarı dipleri çok uygun.
- İple tırmanacağı yere kolayca ulaşması için yol gösterin. Ama bence bitkiler o kadar zeki ki biz yol göstermesek de biliyorlar nereye gideceklerini.
Yaz ayı boyunca büyüyen kabaklar sonbahara geldiğimizde yavaşça yeşilden sarıya doğru renk değiştirecek. Eğer çok yağışlı bir bölgedeyseniz sapından kesip içeride kuru, karanlık bir yerde kurutma işlemine başlayabilirsiniz. Ben yoğun yağışlar başlamadığı sürece dalında bırakıyorum. Ama yine de içeride kurumaya devam etmesi gerekiyor. Soymaya hazır hale gelince kabuğu kolayca lifinden ayrılıyor. (Elinizle yapabileceksiniz) Bunun için renginin sarı, hatta biraz kahve rengine dönüşmeye başlaması, ağırlığını kaybedip iyice hafiflemesi doğru işaretler olabilir. Bir de salladığınızda marakas gibi tıkır tıkır eğlenceli bir ses duyacaksınız. İçindeki tohumların şarkısını!
Kabuğundan ayırdığınızda hafif kaygan bir doku hissedeceksiniz. Bu özsuyudur. Dilerseniz temiz suyla kabağı yıkayabilirsiniz. Sonra kuruması için havadar bir yerde bırakın. Kuruduğunda sallayarak içindeki tohumları alın. Bir sonraki yıl yeniden yetiştirmek üzere saklayın. Tamamen kurusunlar ve hava almayan bir kavanozda (tarih ve tür ismini yazmak faydalı oluyor) kuru-karanlık bir yere kaldırabilirsiniz.
Hazır olan kabağı dilediğiniz boyda keserek kullanabilirsiniz. Ben ekmek tahtası üzerinde keskin bir şef bıçağı ile kesiyorum. Ucundaki sivri kısım bulaşık süngeri olarak çok kullanışlı. Banyo için daha geniş parça kesiyorum. Ben boyu üzerinden kesiyorum. Bazıları enine kesince daha kullanışlı buluyormuş. Sanırım deneyip tecrübe etmeniz en iyi yol.
Ve işte banyo/ mutfak/ temizlik süngeriniz hazır. Başta sert görünebilir ancak suyla ıslandığında oldukça yumuşuyor. Cilt üzerinde hafif peeling etkisi yapıyor. Tencereleri çizmiyor. (Nedense çok sorulan bir soruya cevap bu)
Kullandıktan sonra havadar bir yerde kurumaya bırakın. Böylece (diğer süngerlerde de olduğu gibi) bakteri oluşumunu azaltmış oluruz. Uzun süre kullandıktan sonra bir makasla kırparak toprağa atabilirsiniz. Toprağın kendi üretimi olan lifler yine ona hediye.
